PAGBUTYAG O PAGPADAYAG

Pagbutyag O Pagpadayag

Hinagiban kini sa usa ka Lungsuranon nga mituo nga siya adunay kagawasan sa pagbutyag o pagpadayag sa iyang gibati ug hunahuna pinaagi sa mga pulong nga mabasa ug madungog. Igong kaisog ug kahibalo gikinahanglan kini sa pagbutyag sa mga butang nga may kalambigitan sa mga pangandoy sama ni Juan.

Pagduhaduha, pagukon-ukon, ug ang pagkamanggiuwawon mga babag kini sa pagpadayag sa hunahuna hilabi na ang kakulang sa kaisog. Kay lagi paryente, igso, kumare, kumpare, silingan, higala, kabit, o’ hinigugma ba hinuon, mga babag usab kini sa pagpadayag… batasan sa kinaiyahan, babag sa kalamboan.

Ang dili pagpadayag aron ingnon nga buotan ug diyosnon, nga walay mansa sa kaugalingon, usa usab kini sa mga babag sa pagkab-ot sa damgo sa mga kabos ug timawa. Gilihay nimo ang imo kaugalingon sa pagpanday sa mga butang nga unta adunay kalambigitan sa kaayuhan ug kangil-aran… mga butang nga maoy mag-umol sa kaugmaon natong tanan.

Ang pagpakahilom tungod sa kinaugalingon nga rason, sama ra nga gihikawan mo ang imo kaugalingon sa katungod sa pagdamgo sa ugma nga malamboon. Basola ang imo kaugalingon kung ikaw naa sa kawad-on kay gumikan sa imong pagpakahilom nauyamot kining lungsod sa Catmon… Ikaw ang hudas sa mga lungsoranon.

Ang kakulang sa kahibalo, wala kitay mahimo, usa sab kini sa mga babag sa pagpagawas sa hunahuna. Kinahanglan na gayud nga kita magmata, pukawon ta ang mga nahikatulog, lamdangan ta ang mga nagpakaaroningnon, ug giyahan ta ang mga buta ug bungol. Kitang tanan managhiusa, ipalanog ta ang konsensya alang sa kalamboan ug kalinaw sa atong mahal nga lungsod… Pagkaanindot Higala… Kung May Konsensya.

Ipadayag Ang Konsensya… Puohon Ta Ang Laksot Nga Kinaiya… Mga Hudas Sa Uyamot Nga Katilingban.

IKATAWA na lang, Juan...

"Ikatawa na lang, Juan..."

Juan: Nyor Politiko, pagkadaghan ba sa libaong ani nga dalan nyor… Kanus-a man kaha ni nimo mapaayo?

Nyor Politiko: Hah, unsa to, Kabahong? Sus, naa ko daghan ana sa gamay pa ko, badlongon lagi ta sige lang ug duwa… O oi, dugay pud na siya maayo.

Juan: Dili kabahong nyor politico, kining mga LIBA-ONG ba!

Nyor Politiko: Aw! O oi! Lami na siya, hilabi na kung iparis nimo ug dukot nga bahaw nga mais… hasta lami-a anang Amahong!

Juan: (Kalot sa ulo bisag dili katol…) Diiiilii A-m-a-h-o-n-g nyor oi… Kini bang mga libaong o, naa sa imo tungod o… Libaong ba!

Nyor Politiko: (Nisaka ang kilay…) Hah, Unsa to!? Naunsa kamang kanahana ka? Buhi pa gani ko nagpapili pa gyud… hisgotan ko nimo anang Kabaong… Ano ba!? Gusto ko nimong patyon!?

Juan: Haaayyyy… pagka…A….ummm. 

(Hunghong ni Juan… “HALA BOTOHI PA NINYO”…)

MATAG KALIRING SA ADLAW

Matag kaliring sa adlaw;

Nagkahait, nagkainit ang ligid sa politika;

Pagkadaghan sa dughan daw gikulata;

Dili masabot ang kahinam nga gibati;

Daghan ang gabutokbutok sa kalagot;

Ang uban nanghimaraut ug nanghinaot;

Nga ako, ikaw, kitang tanan masukamod;

Mga himantayon ug mga matumutumoon;

Matag kaliring sa adlaw… Nagkainit… Nagkahait.

Daot diri, daot didto, saway diri, saway didto;

Gadilaab, gakayo maora ug Santilmo;

Gadaiyang matang sa kaisug ug kalagot;

Gisinggit, gipadayag ang kahiubos;

Ang uban nagpaukoukon kay nahadlok;

Adunay nagpanuko kay kuno naikog;

Giluom, gitak-um para ingnon hilomon;

Ipaagi nalang sa utot ug sekreto ibagutbot;

Matag kaliring sa adlaw… Nagkainit… Nagkahait.

Kining tanan nasaksihan ni Juan;

Gipaminaw ug gihinuktukan, gitisuk sa alimpatakan;

Ang mga saad ug pasalig para sa kalamboan;

Kaugmaon sa tanan kada adlaw gihisgutan;

Apan si Juan nga nagilaid sa kalisdanan;

Kakha tuka, sama sa manok nga binuhian;

Boto maoy bugtong hait nga hinagiban;

Pagpuo sa babag, pagpapas sa mga hinungdan;

Pagsumpo sa mga nagpasagad ug naghikaw;

Niining damgo sa uyamot nga kausbawan;

Matag kaliring sa adlaw… Nagkainit… Nagkahait.

IT IS TIME!

IT IS TIME!

It is time! It is time … now is the season for political bickering. Politicians are expected to apply their tricks; their lessons learned – the all-left-foot dancing style, the karaoke talent, the all-smile-always scenario, the constant hand waving and hand shaking, and the worst the heavenly promises and lies. Politicians are badmouthing each other, making the electoral process more of a mockery and showdowns, shameful to the eyes of the educated few but heroic to the many misguided and misinformed. Promising the moon and the stars are common context of their speeches, and endowment with blinding gift or gifts in the hope for more votes are usual practices. When are we going to learn?

Some are like angel, a savior, a prophet… like somebody holding the world, and believing self is the only way out and the best there is… whimsical and cynical are some of these creatures… It is time! It is time to wake up and stay awake… It is time to heed the call of conscience… It is time to cut apart the fiction from fact… It is time to make a distinction and set apart the twisted from the straight. Let the ills of our country be the guiding principle in choosing our Servants. Yes, indeed, SERVANTS during campaign, but MASTERS when get elected.

Many made political mastery their career, the elective position their profession and income generating sources to define their livelihood. Many are beginners and doesn’t even have something worthwhile to call their own and yet very brave in offering help when they have nothing to present but only political name and the backing of their political gods. WHY not choose somebody who made a name out of sweat, who has proven to be efficient and resourceful, who has the backing not by his gods but by his credibility and achievements.

Many deserve, but don’t know the “How’s” of politics and many doesn’t have interest at all. If only people would see it differently, vote not by the smiles, vote not by the dance, vote not by the song, vote not by the political name, vote not by their political gods, vote not by their goons and guns, vote not by their gold… then, and only then, perhaps deserving people who does not have political background, who does not have political appetite, and those who does not possess the TRAPOs’ talents (mentioned above) will throw their hats in the political arena. Then, it will be good for our Country… It will be better for our Community.

I am a Catmonanon by birth, blood, and by heart whose endurance for political maturity amongst its constituents, whose hope for peaceful and honest election, whose desire for a greater country… for a greater Catmon… until now… remains a dream. God Help Us!

San Guillermo Help Us! Amen.